การฟอกสีฟันด้วยตนเองที่บ้านมีผลิตภัณฑ์ให้เลือกใช้มากมาย ทั้งน้ำยาฟอกสีฟันที่ขายมาพร้อมกับถาดสำเร็จรูป การใช้ยาสีฟันฟอกฟันขาว แต่ในที่นี้จะกล่าวถึงการฟอกสีฟันด้วยถาดฟอกสีฟันที่ทันตแพทย์จะเป็นผู้ทำ ให้โดยเฉพาะสำหรับแต่ละบุคคล
ก่อนอื่นเราต้องทราบก่อนว่า น้ำยาฟอกสีฟัน ( Bleaching Gel ) ที่จะใส่ในถาดฟอกสีฟัน ( Bleaching Tray ) นั้น ถึงแม้จะมีปริมาณความเข้มข้นต่ำกว่าน้ำยาฟอกสีฟันที่ต้องควบคุมการใช้โดย ทันตแพทย์ แต่ก็อาจจะทำอันตรายต่อเนื้อเยื่อภายในช่องปากสำหรับผู้ที่แพ้ได้เช่นกัน ซึ่งถาดฟอกสีฟันสำเร็จรูปจะมีข้อด้อยคือ มีขอบของถาดที่ไม่แนบสนิทไปกับคอฟัน เพราะทำมาแบบสำเร็จรูป ให้ใช้ได้สำหรับทุกคน แต่ในการทำถาดฟอกสีฟันสำหรับแต่ละบุคคล หรือ Custom Tray ซึ่งทันตแพทย์จะเป็นผู้ทำให้นั้น ถาดและขอบถาดจะแนบสนิทไปกับตัวฟัน โค้งไปตามเรียวปาก ทำให้เมื่อสวมถาดฟอกสีฟันเป็นเวลานานถึง 6 – 8 ชั่วโมง จะทำให้ไม่มีน้ำยาฟอกสีฟันไหลซึมออกปนเปื้อนกับน้ำลายเลย (ถึงแม้ปริมาณและความเข้มข้นดังกล่าวจะไม่ทำอันตรายแต่อย่างใดเลย แต่การที่ไม่มีน้ำยาซึมออกมาเลยย่อมเป็นการดีกว่า)
ก่อนทำการฟอกสีฟัน : ท่านจะต้องได้รับการตรวจสุขภาพในช่องปากอย่างละเอียดจากทันตแพทย์ก่อนโดย
– ผู้ที่จะทำการฟอก ต้อง
1. ควรมีสุขภาพในช่องปาก เหงือก และฟันที่สมบูรณ์ แข็งแรง ไม่มีฟันผุ เพราะฟันที่ผุเป็นรู จะทำให้น้ำยาฟอกสีฟันซึมเข้าไปตามรอยผุจนถึงเนื้อฟัน หรือโพรงประสาทฟัน จะทำให้เกิดอาการเสียวฟันระหว่างที่สวมถาดฟอกสีฟันเป็นอย่างมาก หรือการมีโรคเหงือกอักเสบ ก็จะทำให้เกิดอาการเสียวฟันระำหว่างคอฟันและเหงือกที่อักเสบได้เช่นเีดี ยวกัน ต้องทำการรักษา ด้วยการอุดฟัน หรือรักษาโรคปริทันต์ให้ทุเลาก่อน เพื่อป้องกันผลข้างเคียงที่จะเกิดขึ้นตามมา
2. หากมีอาการเสียวฟันในฟันซี่ใดมากกว่าปกติ ไม่ว่าจากการดื่มน้ำร้อน หรือน้ำเย็น การรับประทานไอศกรีม ท่านจะต้องแจ้งให้ทันตแพทย์ทราบเพื่อตรวจหาสาเหตุอย่างละเอียด และทำการป้องกัน หรือวางแผนการรักษาล่วงหน้าไว้ก่อนเสมอ
– สำหรับทันตแพทย์
1. ทันตแพทย์จะทำการตรวจสอบและปรับปรุงสภาพภายในช่องปากพื้นฐาน เช่น ต้องถอนฟัน หรือรักษารากฟันที่มีปัญหา อุดฟัน ขูดหินปูน ก่อนที่จะอนุญาตให้ท่านทำการฟอกสีฟันต่อไป
2. ทันตแพทย์จะตรวจสอบ และประเมินสีฟันเบื้องต้น เพื่อวางแผนการรักษา การเลือกวัสดุ เทคนิค วิธีการที่เหมาะสม และจำเพาะสำหรับท่าน
3. หลังจากนั้นทันตแพทย์จะทำการฟอกสีฟันให้แก่ท่านจนกว่าท่านจะพึงใจในผลลัพธ์
4. ให้การป้องกัน รักษา หรือแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้น ระหว่างทำการฟอกสีฟัน
คำแนะนำสำหรับการฟอกสีฟันด้วยตนเอง
การใส่ถาดฟอกสีฟัน
1. ถาดฟอกสีฟันนั้นท่านควรจัดเก็บใส่ในกล่องที่จัดมาให้ ส่วนน้ำยาฟอกสีฟันควรเก็บไว้ในตู้เย็น (ไม่ใช่ช่องแช่แข็ง) เพราะความร้อนจะทำให้น้ำยาฟอกสีฟันเสียคุณสมบัติอย่างรวดเร็ว
2. การฟอกสีฟันจะทำการฟอกในขณะนอนหลับ โดยน้ำยาฟอกสีฟันนี้จะทำปฏิกิริยากับฟันได้นานถึง 8 – 10 ชั่วโมง หรือถ้าไม่สะดวกจะฟอกในเวลากลางวันก็ได้ เพียงแต่ในขณะที่สวมถาดฟอกสีฟัน จะพูดไม่ได้ เพราะหากพูด น้ำยาอาจล้นออกมาจากขอบถาดฟอกสีฟันได้
3. ต้องแปรงฟัน และทำความความสะอาดช่องปากทุกครั้งก่อนสวมถาดฟอกสีฟัน
4. บีบน้ำยาฟอกสีฟันใส่ถาดฟอกบริเวณที่เป็นส่วนด้านหน้าตัวฟัน โดยสำหรับคนไทยใช้ปริมาณ 1 – 3 หัวไม้ขีดไฟก็เพียงพอ และฟอกเฉพาะฟันซี่หน้า ซึ่งจะเห็นเวลาที่ยิ้มได้กว้างที่สุด (ไม่จำเป็นต้องฟอกฟันด้านใน และไม่ต้องฟอกทุกซี่ )
5. หลังจากแปรงฟันเรียบร้อยแล้ว ใช้ผ้าก๊อซ สำลี หรือผ้าขนหนูชุบน้ำหมาด ๆ เช็ดที่ตัวฟันให้เปียกชื้นเล็กน้อยก่อนใส่ถาดฟอกสีฟัน เพราะถ้าฟันแห้งมากเกินไป น้ำยาฟอกสีฟันจะไปดูดน้ำภายในตัวฟัน เพื่อช่วยในการแตกตัว จะทำให้เสียวฟันได้ง่าย หรือถ้าฟันเปียกน้ำลายมากเกินไป เอ็นไซม์ในน้ำลายจะไปทำลายฤทธิ์ของน้ำยาฟอกสีฟัน
6. ถาดฟอกสีฟันนั้นทันตแพทย์จะทำมาเฉพาะสำหรับช่องปากของท่านเองเท่านั้น ทำให้ตัวถาดแนบสนิทไปกับฟัน โดยใช้พลาสติกที่บาง นุ่ม ไม่ระคายเคือง และน้ำยาฟอกสีฟันที่ใช้จะมีเป็นเจลที่ข้นเหนียวมาก เมื่อท่านใส่ถาดฟอกสีฟันเข้าไป จะยิ่งทำให้แนบมากขึ้น โดยท่านต้องค่อย ๆ เอามือบีบที่ถาดให้น้ำยาฟอกสีฟันกระจายตัวเต็มพื้นที่ผิวหน้าฟันที่ต้องการ ฟอกด้วย แต่น้ำยาจะไม่ไหลเลอะลงคอ ท่านจะรู้สึกสบาย ไม่อึดอัดและรำคาญแต่ประการใด
7. แต่หากมีน้ำยาที่ไหลเกินออกมา ท่านสามารถใช้สำลี ผ้าก๊อซ หรือผ้าขนหนูค่อย ๆ เช็ดน้ำยาที่ไหลเกินนั้นออกมาได้
8. ควรทำการฟอกสีฟันก่อนนอน ไม่ควรมีการพูดคุยกันอีกหลังจากใส่ถาดฟอกสีฟันแล้ว สามารถนอนพักผ่อนได้ตลอดคืน โดยน้ำยาจะค่อย ๆ แตกตัวอย่างช้า ๆ และทำการฟอกสีฟันให้ท่านตลอดทั้งคืน
การถอดถาดฟอกสีฟัน
1. ควรถอดถาดฟอกสีฟันออกหลังจากตื่นนอนทันที
2. นำถาดไปล้างน้ำให้สะอาด เอาน้ำยาที่เหลือค้างออกให้หมด สลัดเอาน้ำออก แล้วเก็บใส่กล่อง แปรงฟันธรรมดาตามปกติ จะเป็นการเอาน้ำยาฟอกที่ติดกับฟันออกไปด้วย
3. หลังทำการฟอกสีฟัน ท่านอาจรู้สึกเข็ดฟัน หรือเสียวฟันเล็กน้อย โดยเฉพาะขณะแปรงฟัน ซึ่งถือเป็นอาการปกติ อาการนี้จะค่อย ๆ หายไป ท่านไม่ต้องเป็นกังวล
4. หากท่านมีอาการเสียวฟันมาก ท่านอาจหยุดฟอกสีฟันก่อนสัก 2 – 3 วัน หลังจากนั้นจึงทำการฟอกต่อใหม่ได้
