ฟันผุและการอุดฟัน
ฟันธรรมชาติของคนเรา ในเด็กมี 20 ซี่ ผู้ใหญ่มี 32 ซี่ ตลอดชีวิตเรามีโอกาสที่จะเสียฟันไปเนื่องจากฟันผุได้ ถ้าไม่ดูแลตรวจสภาพช่องปากอย่างสมำ่เสมอ ทุก 6 เดือน และควรเริ่มตรวจสภาพช่องปากเมื่อฟันนำ้นมขึ้นครบเลยทีเดียว
กลไกการเกิดฟันผุเกิดจาก ในช่องปากของเราทุกคนจะมีเชื้อโรคพวกแบคทีเรียอาศัยอยู่ประจำ เมื่อเราทานอาหารเข้าไปเศษอาหารจะมาเกาะสะสมที่ฟัน แบคทีเรียในช่องปากก็จะมาย่อยอาหารตรงนั้นให้กลายเป็นนำตาลเพื่อเป็นอาหาร ของแบคทีเรียในช่องปาก กระบวนการนี้เป็นสาเหตุทำให้เกิดกรดซึ่งกรดตัวนี้จะทำให้ฟันเกิดการละลายตัว ของแร่ธาตุในฟันทำให้ เกิดการผุระยะแรก ซึ่งถ้าเรามีการแปรงฟันด้วยยาสีฟันผสมฟลูโอไรด์เป็นประจำ ก็จะทำให้แร่ธาตุที่ละลายไปกลับมาได้ ฟันก็ไม่เป็นรูไม่ผุ. เพราะฉะนั้น เราจึงควรแปรงฟันทุกวัน และใช้ไหมขัดฟันทุกวันเพื่อป้องกันฟันผุบริเวณซอกฟันซึ่งแปรงสีฟันเข้าไม่ ถึง
อาการของฟันผุ
ในฟันผุเริ่มแรก มีระดับลึกแค่เคลือบฟัน. การผุระยะนี้จะยังไม่มีอาการใดๆ เมื่อฟันเริ่มมีการสูญเสียแร่ธาตุจะสังเกตุเห็นเป็นจุดขาวขุ่น ซึ่งสามารถตรวจพบโดยทันตแพทย์เท่านั้น ระยะนี้สามารถที่จะแก้ไขได้ง่ายด้วยการใช้ฟลูโอไรด์หรือการอุดฟันขนาดเล็ก.
ในฟันผุขนาดกลาง เป็นฟันผุระดับลึกถึงเนื้อฟัน จะเริ่มมีอาการเสียวฟัน มีกลิ่นปากจากเศษอาหารที่เข้าไปอุดในฟัน ในระยะนี้ควรรีบมาหาทันตแพทย์เพื่ออุดฟันอย่างเร่งด่วน เพราะถ้าปล่อยไว้นานฟันจะผุทะลุไปจนถึงเส้นประสาทฟันซึ่ง จะมีอาการปวดมากและไม่สามารถอุดฟันได้
ในฟันผุขนาดใหญ่และลึกมาก จะมีอาการปวดมากแทบจะตลอดเวลา กินยาแก้ปวดก็ไม่หาย โดยเฉพาะเวลากลางคืนจะปวดมากจนนอนไม่ได้. การรักษาทำได้โดยการรักษารากฟันและทำเดือยฟันร่วมกับครอบฟัน ซึ่งค่าใช้จ่ายจะค่อนข้างสูง ในกรณีไม่อยากเก็บฟันที่ปวดมากไว้ก็สามารถถอนฟันและมาใส่ฟันทีหลังได้แต่ค่า ใช้จ่ายขึ้นกับลักษณะของฟันเทียมที่เลือก ถ้าใส่ฟันปลอมถอดได้ทดแทนฟันที่ถอนไปก็จะราคาตำ่กว่าการรักษารากฟันและทำ ครอบฟันมากแต่ก็จะรำคาญมากกว่าใส่ฟันแบบติดแน่น การใส่ฟันแบบติดแน่นไม่ว่าจะเป็นรากฟันเทียมหรือ สะพานฟัน ค่าใช้จ่ายจะสูงกว่าการเก็บฟันที่ปวดด้วยการรักษารากฟันและทำครอบฟันมากเป็น หลายเท่าตัว
วัสดุที่ใช้ในการอุดฟัน
ปัจจุบันมีการใช้วัสดุอุดฟันในทันตกรรมอยู่สองชนิดใหญ่
1. การอุดฟันด้วยอมัลกัมเป็นวัสดุสีเงินมีความแข็งแรง หลังจากอุดแล้วห้ามเคี้ยวข้างที่อุดเป็นเวลา 24ชม อายุการใช้งานค่อนข้างนาน แต่ ความสวยงามจะไม่เท่ากับวัสดุสีเหมือนฟัน
2. การอุดฟันด้วยคอมโพสิตเรซิน. เป็นวัสดุที่มีความสวยงามมีสีเหมือนกับฟัน ความแข็งแรงปานกลาง เมื่ออุดฟันเสร็จแล้วสามารถเคี้ยวข้างที่อุดได้เลย
ในกรณีขนาดฟันที่ผุใหญ่มากไม่สามารถอุดฟันแบบปกติได้ สามารถที่จะบูรณะด้วยครอบฟัน หรือ อินเลย์ ออนเลย์ได้ ซึ่งจะกล่าวต่อไปในหัวข้อ การบูรณะฟันที่มีขนาดใหญ่มาก